Azad Müzəffərli - Mütləq proqramçı (hekayə)
Ta əzəldən belədir, əksər adamların qara qarğadan zəhləsi gedər. Onun “düşmənçiliyi” isəbu alaqarğalarlaydı. Tərslikdən həmən o binəva quşcuğazlardan bir cütü qonşusunun həyətində göylərə meydan oxuyan qovaq ağacının təpəsində yuva salmışdı. Erkək alaqarğa bu yad münasibətdən duyuq düşər-düşməz ona acıq verməkdən ötrü sinov gedirdi. Gözü sataşar-sataşmaz Kənangilin məhəlləsini dövrəyə alaraq əcaib səsinə güc verər, qarıldamağından qalmazdı. Özü də lap zəhlətökən löyündə. Nəinki Kənanın, qonşuların da əti ürpəşərdi. O da eləmə tənbəllik, əlinə keçəni ona sarı tolazlamağa qədər dayazlığa bulaşardı. Di gəl, ürəyi soyumazdı ki, soyumazdı. İmkanı olsaydı, “uf” belə demədən həmin alaqarğanın başını üzərdi. Bir-birinə kin-küdurətləri səngimirdi ki, səngimirdi. Ən təəccüblüsü isə o idi ki, nə Kənan başqa quşlara “kiş” deməzdi, nə də o alaqarğa başqa kimsəyə səslənməzdi.
İş o yerə çatmışdı ki, Kənan bu quşcuğaza görə qapıbir qonşusu ilə də üz-göz olmuşdu. Ondan rəhmətlik dədəsindən yadigar qalan qollu-budaqlı nəhəng qovaq ağacını dibindən baltalamasını istəmişdi. Bunu eşidər-eşitməz qonşusunun əli ağzında qalmışdı. Onun bu xamlığını heç cür anlaya bilmirdi ki, bilmirdi. Xeyli vaxtdı araları dəymişdi.
Kənangilin evlərinin arxa pəncərəsindən alaqarğaların qovaq ağacının təpəsindəki haçalardan birinə bəndlədikləri yuvası yarpaqlar töküləndə aydınca görünürdü. Çör-çöpdən araya-ərsəyə gətirilən bu yuvadan alaqarğaların sağa-sola boylanan başlarını adicə baxışla sezmək olurdu. Kin dağarcığına bənzətdiyi erkək alaqarğanın da eləmə tənbəllik, boynunu dik tutaraq solaxay baxışları ilə tez-tez yuvasından onların evinə sarı boylanaraq acıq verməkdən olmazın həzz aldığına Kənanın şübhəsi qalmırdı. Belədə o, lap cin atına minərdi. Çənəsi çeynənməkdən yağır olmuşdu. Di gəl, əlindən heç nə gəlmirdi. Səbrinin təpəsinə döyəcləməkdən də yorulmuşdu. Heyfini çıxmaq fürsəti ondan yanaydı.
Qanının bu qara vaxtında sinoptiklər də bir yandan bəd xəbərləri sıralayırdılar. Qulaqları yağır olmuşdu. Sabah Bakıda və Abşeron yarımadasında şimal-qərb küləyinin sürətinin saniyədə 38 metrə, Xəzərdə dalğanın hündürlüyünün isə 7 metrə çatacağı gözlənilirdi. Özü də amansız payız küləyi. Vay paytaxtdakı gecəqonduların halına. Kənangilin məhəlləsində də hamı səksəkədəydi. Bir-iki varlı-hallının ikimərtəbəli evlərini çıxmaq şərtilə qalanlarınkı yarımcan tikililər idi. Əksər evlərin damının isə hay-hayı gedib, vay-vayı qalmışdı.
Hər şey gözləniləndən də betər oldu. Səhərisi günü bütün qonşular əl-ayaqdaydılar. Qasırğa Bakının dörd-bir tərəfinə divan tutmuşdu. Hündürmərtəbəli binalar, məktəblər və müxtəlif tikililər olmazın ziyan görmüşdü. Külək xeyli mənzilin damını gedər-gəlməzə göndərmişdi. Kənangilin həyətində də taxta qırıntıları, qır parçaları, əzik-üzük müxtəlif dam örtükləri qalaqlanmışdı. İş orasındaydı ki, külək nə təhər güclü əsirdisə, qonşularından birinin topdağıtmaz ikimərtəbəli evinin dəmir damının bir hissəsini də yerindən qopararaq bütün hikkəsi ilə onların həyətinə vızıldatmışdı. Həmin dəmir örtüyü taxtalara bəndləyən yüzlük mismarların iti ucları isə adamı lap vahiməyə salırdı.
Kənangilin mənzili də əməlli-başlı ziyan görmüşdü. Ətrafı qaramat basmışdı. Qasırğanın bu şıdırğı çağında əlacsızlıqdan çırpınan Kənanın qəfil erkək alaqarğaya kini çırtladı. Qalib görkəmdə cəld özünü qonşunun qovaq ağacına sarı yetirdi. Sərt baxışlarını yaylım atəşi açmağa müntəzir olan topçular təkin alaqarğaların yuvasına yönəltdi. Şahidi olduğuna inanmağı gəlmədi. Hər ehtimala gözlərini bütün hikkəsiylə ovuşdurdu. Yuva əvvəlki təkin yerindəydi ki, yerindəydi. Anındaca yuvadan boylanan erkək alaqarğanın sualdolu baxışlarına tuş gəldi. İş orasındaydı ki, əvvəlkinə rəğmən həmin baxışlardan bu dəfə üzrdiləyici rəhm yağırdı, kin-küdurətdən bircə cıqqa da olsun əsər-əlamət qalmamışdı. Deyəsən, alaqarğanın da mənzilləri ələgəlməz hala düşən Kənana ürəyi yanırdı. Tanrı bəndəsi çaşqınlıq içindəydi. Suallar labirintində vurnuxurdu. Axı, ətrafı viranə qoyan küləyin dördbir yanı açıqlıq olan bu ağacın təpəsindəki çör-çöpdən quraşdırılan yuvacığa nə əcəb gücü çatmamışdı?!. Həqiqətən, bu, suallar sualı idi!
Nəhayətdə, Kənanın bayaq qabartdığı sinəsi və pəhləvan görkəmi verdiyi qolları öləzidi, tamam büzüşdü. Bu acınacaqlı halına baxmayaraq o, hələ də təslim olmaq niyyətində olmadığından baxışlarını göyə milləndirərək “Şükür kəramətinə!!!” deyə Uca Varlığa səsləndi. Erkək alaqarğaya da deyəcəyi olsa da, nədənsə “Səninki instinktdir, özünü çox da öymə” kəlamını içindəcə boğmaqla kifayətləndi.
Qasırğanın səhərisi gün ətraf nura boyanmışdı. Təbiət çırtma vurub süzürdü. Kənangilin məhəlləsinin sakinləri də ümidlərini Tanrıya bağlayaraq dan söküləndən yır-yığışdaydılar. Hökümət rəsmilərinin vədləri qismən də olsa onları ovundururdu. Kənanla erkək alaqarğa da köhnə dostlar tək lal baxışları ilə dərdləşirdilər. Həmin quşcuğaz səhər gözlərini ovxalayandan digər qonşunun həyətindən Kənangilin məhəlləsinə boylanan çinar ağacının aşağı budaqlarından birində lövbər salmışdı. Onların fəlsəfi söhbətinin şıdırğı çağıydı. Bu bitmək bilməyən mükalimədə nədən bəhs olunduğu isə bəndəlik deyildi, bircə Uca Varlığa bəlliydi.
